ဂ်ဴးေတြတည္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာျပည္ကၿမဳိ႕

ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ေရွးယခင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္းက အစၥေရးႏိုင္ငံက ဂ်ဴးလူမ်ဳိးေတြ တည္ခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕ေဟာင္းတစ္ခုတည္ရွိပါတယ္။ ဂ်ဴးေတြဟာ ၿမိဳ႕တည္ၿပီးခ်ိန္မွာ ေတာင္ထိပ္ေပၚကေန ေရကန္ႀကီးတည္ေဆာက္ၿပီး တစ္ၿမိဳ႕လံုးကို ေရေပးေ၀ေရးစနစ္နဲ႔ ျဖန္႔ျဖဴးခဲ့တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဂ်ဴးေတြရဲ႕ ဥာဏ္ပညာအစြမ္းကိုလည္း လက္ဖ်ားခါရပါတယ္။ ေရကန္ႀကီးဟာ အခုထက္ထိ တည္ရွိေနၿပီးေတာ့ ေရကန္ေအာက္မွာေဆာက္ထားတဲ့ ဂ်ဴးေရွးေဟာင္းအိမ္မ်ား၊ အရာရွိအိမ္ရာမ်ားကို ယေန႔ထက္တုိင္ ျမင္ေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီေနရာကေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ နမ့္စန္ၿမိဳ႕ (Namsang) ေလးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ နမ့္စန္ကို ရွမ္းလိုေခၚမယ္ဆိုရင္ မွားႏုိင္စရာ မရွိဘူးလို႔ ရွမ္းေတြကဆိုၾကၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္မွာ နာမည္တူေသာ ၿမိဳ႕ေလးေတြ အမ်ားႀကီး တည္ရွိေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ရွမ္းျပည္နယ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ေတာင္ႀကီးကေန သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ မုိင္ေပါင္း ၇၃ မုိင္ကြာေ၀းၿပီး ကားနဲ႔သြားမယ္ဆိုရင္ ၃ နာရီ (မိနစ္ ၁၈၀) ခန္႔ ၾကာျမင့္ႏိုင္ပါတယ္။

ေတာင္ႀကီးကေန ဟိုပံုး၊ မိုင္းပြန္၊ လြိဳင္လင္ၿမိဳ႕တို႔ကို ျဖတ္ေက်ာ္လာရၿပီးေတာ့ ေတာင္သံုးေတာင္ကို ေက်ာ္ျဖတ္ရပါတယ္။ မုိင္းပြန္ေတာင္၊ လြိဳင္လင္ေတာင္နဲ႔ နမ့္စန္ေတာင္တို႔ကို ေက်ာ္ျဖတ္ရတာပါ။ လြိဳင္လင္ေတာင္ဟာ အလြန္လွပၿပီးေတာ့ လြိဳင္လင္အ၀င္ ဗ်ဴဟာကုန္း ဖုန္းတုိင္ကေန ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ တစ္ဖက္မွာ မုိင္းပြန္၊ ေတာင္ရဲ႕ အျခားတစ္ဖက္ျခမ္းမွာ လြိဳင္လင္ၿမိဳ႕ကို ျမင္ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သံုးထပ္ေကြ႕ရဲ႕အလွ၊ မိုင္းပြန္ရဲ႕စုိက္ကြင္း၊ လယ္ကြင္းေတြအလွ၊ လြိဳင္လင္ၿမိဳ႕အလွကို ေတာင္ေပၚျမင္ကြင္းေတြကေန ႐ႈျမင္ခံစားႏုိင္မွာျဖစ္တယ္။ နမ့္စန္ေတာင္ကေန ၾကည့္မယ္ဆုိရင္လည္း အင္မတန္လွတဲ့ ျမင္ကြင္းေတြ ခံစားႏုိင္ပါတယ္။

အဂၤလိပ္တို႔ဟာ ၁၈၉၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို သိမ္းပိုက္လိုက္ခ်ိန္မွာေတာ့ အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္ကို ပထမဆံုးခုိလႈံတဲ့ ေစာ္ဘြားက လဲခ်ားေစာ္ဘြား ျဖစ္ပါတယ္။ လဲခ်ားေစာ္ဘြားဟာ အဂၤလိပ္ဘုရင္ေတြကို ေထာက္ခံေသာအားျဖင့္ အဂၤလိပ္အလံေတာ္ကို အစဆံုး အလံထူတဲ့ ေစာ္ဘြားျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘုရင္မႀကီးက ရွမ္းျပည္ကို လမ္းေတြေဖာက္ေပးၿပီး လက္ေဆာင္ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္ေတြ ေဖာက္ခဲ့တဲ့လမ္းေတြကို ယခုအခ်ိန္အထိ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္တုိင္ေအာင္ ၾကာျမင့္တဲ့အထိ သံုးစဲြေနတုန္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ အဂၤလိပ္ေတြ ေဆာက္ခဲ့တဲ့လမ္းေတြဟာ တံတားတစ္ခုမွ မထိုးဘဲနဲ႔ ေတာင္ေတြကိုျဖတ္ၿပီး ေဖာက္ထားတာ အင္မတန္ အတုယူဖို႔လည္း ေကာင္းပါတယ္။

ေတာင္ႀကီးကေန မုိင္းပြန္၊ လြိဳင္လင္နဲ႔ နမ့္စန္လမ္းပိုင္းေတြဟာ ေတာင္ၾကားလမ္းေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ အင္မတန္ အႏၲရာယ္မ်ားပါတယ္။ ေတာင္ၾကားေတြမွာ ေတာင္ကမ္းပါးရံ ကာကြယ္ေနတဲ့အတြက္ တစ္ဖက္ကယာဥ္ေၾကာကို ႐ုတ္တရတ္ လွမ္းမျမင္ရပါဘူး။ လမ္းေတြကေတာ့ ယေန႔အခ်ိန္ထိကို ျပင္ေနရတုန္းပါပဲ။ အဆိုးဆံုး ႏွစ္ေနရာရွိပါတယ္။ ဟိုပံုး ထမ္စန္းဂူက ေရႊတိဂံုပံုတူ ဘုရားေစတီကို လွမ္းဖူးျမင္ရတဲ့ ပထမလမ္းက်ဥ္း၊ ေနာက္တစ္ေနရာကေတာ့ မုိင္းပြန္အ၀င္နားက ဒုတိယလမ္းက်ဥ္းကေတာ့ အေတာ္ဆိုးပါတယ္။ ကားတစ္စီးစာပဲ ျဖတ္သန္းစရာရွိၿပီး အျမဲတမ္းလိုလုိ ေတာင္ၿဖိဳၿပီး ျပဳျပင္ေနရတဲ့ ေနရာတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

■ ဂ်ဴးေတြတည္ခဲ့တဲ့ ၿမိဳ႕ေလး

နမ့္စန္ၿမိဳ႕ကို ဂ်ဴးလူမ်ဳိးေတြ တည္ခဲ့တယ္လို႔ သမုိင္းေၾကာင္းေတြအရ သိရပါတယ္။ နမ့္စန္ေတာင္ထိပ္မွာ ေရကန္ႀကီးတည္ရွိၿပီးေတာ့ တစ္ၿမိဳ႕လံုးေရေပးေ၀ေရးကို ေတာင္ထိပ္ကေန ျဖန္႔ျဖဴးေပးေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္နားေလးက ရပ္ကြက္ေတြမွာလည္း လွ်ာထုိး သစ္သား အိမ္ေလးေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ဂ်ဴးလူမ်ဳိးေတြရဲ႕ အိမ္ေတြလည္း အစီအရီတည္ရွိေနပါတယ္။ အရာရွိတန္းလ်ားနဲ႔ ၀န္ထမ္းအိမ္ရာေတြကို အခုခ်ိန္အထိ တည္ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ နမ့္စန္ နဲ႔ ပင္လံုနားတစ္၀ိုက္မွာ ယင္းနက္လူမ်ဳိးလို႔ေခၚတဲ့ ရွမ္းမ်ဳိးႏြယ္စုေတြ ေနထုိင္ၾကတဲ့အတြက္ ဒီတိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုေတြရဲ႕ သမုိင္းေၾကာင္း၊ စာေပနဲ႔ ဘာသာစကားေတြကို ေလ့လာသုေတသနျပဳ မွတ္တမ္းတင္ထားဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း ေတာင္ႀကီးတကၠသိုလ္ ျမန္မာစာဌာနမွ ယင္းနက္လူမ်ဳိး အေၾကာင္း စာတမ္းျပဳစုေနတဲ့ ဆရာမ တစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။ ယင္းနက္တုိင္းရင္းသားေတြဟာ နမ့္စန္ တစ္ေနရာတည္းမွာပဲ က်န္ရွိေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

■ လက္ရွိၿမိဳ႕အေျခအေန

ၿမိဳ႕က က်ဥ္းၿပီးေတာ့ မင္းလမ္းတစ္ေၾကာင္းတည္း တည္ရွိပါတယ္။ နမ့္စန္ၿမိဳ႕နယ္မွာ ေက်းရြာေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ တည္ရွိၿပီးေတာ့ ခ႐ုိင္တြင္း ေက်းရြာအမ်ားဆံုးပါ။ ႏို႔ေျခာက္နဲ႔ ထိုဟူးေႏြးက အရင္ကနာမည္ရခဲ့တယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ နာနတ္သီးစိုက္ပ်ဳိးေရး၊ မိႈေၾကာ္ထုတ္လုပ္ေရးနဲ႔ စိုက္ပ်ဳိးေရး ထုတ္ကုန္ေတြ ေက်ာ္ၾကားပါတယ္။ ၿမိဳ႕တြင္းကို နမ့္တိန္းေခ်ာင္း ျဖတ္သန္းစီးဆင္းေနတဲ့ ၿမိဳ႕ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေႏြရာသီမွာ ေရရွားတတ္ပါတယ္။ မိုးနဲနဲ႔ ခိုလမ္တို႔ရဲ႕ လမ္းခြဲျဖစ္ၿပီးေတာ့ တုိင္းရင္းသားေပါင္းစံု ေနထိုင္ၾကပါတယ္။ အေနာက္ေတာင္ဘက္ ၁၄ မုိင္အကြာမွာ စုေပါင္း ပေလာင္ရြာေတြကိုလည္း ျမင္ေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ နာနတ္သီးၿပီးေတာ့ ေျပာင္းဖူး၊ ပဲစင္းငံု၊ စပါး၊ ေနၾကာ၊ ႏွမ္း၊ ပဲအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ဆီထြက္သီးႏွံေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာင္ယာနဲ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းေတာင္ယာေတြကိုလည္း တိုင္းရင္းသားမ်ား လုပ္ကိုင္ၾကပါေသးတယ္။

စြန္႔ဦးတီထြင္ ေမြးျမဴေရးသမားဆိုလို႔ ၾကက္ဆင္ အနည္းငယ္ ေမြးျမဴတာကိုလည္း ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ နမ့္စန္ၿမိဳ႕မွာ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖဲြ႕အမ်ားစုရွိၿပီး ဌာနခ်ဳပ္သံုးခုနဲ႔ အဖြဲ႕ေပါင္း ငါးဖဲြ႕ေလာက္ က်င္လည္လႈပ္ရွားရာ ဘူမိနက္သန္ေနရာလည္း ျဖစ္တယ္။ တြင္းထြက္အျဖစ္ ေက်ာက္မီးေသြး တူးေဖာ္ေနျခင္းကို လြန္ခဲ့တဲ့ငါးႏွစ္ေလာက္က တူးေဖာ္ေနၾကၿပီးေတာ့ အျခားသတၱဳထြက္ ပစၥည္းမ်ားလည္း ထြက္ရွိႏုိင္ပါတယ္။

မူးယစ္ေဆး၀ါးနဲ႔ WY (ေခၚ) ရာမ စိတ္ၾကြေဆးျပား အႏၲရာယ္က ေနရာအႏွံ႔ လူငယ္ေတြၾကားမွာ ပ်ံ႕ႏွံ႔တည္ရွိေနၿပီး ေနာက္ကြယ္က စီးပြားေရးနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့အတြက္ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ခက္ခဲႏုိင္တယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ဆိုပါတယ္။ စီးပြားေရးသမားေတြရဲ႕ ေျပာျပခ်က္အရ ၁၀ ေယာက္မွာ ေျခာက္ေယာက္ေလာက္က ဒီမူးယစ္ေဆး ေငြေၾကးလည္ပတ္မႈနဲ႔ လုပ္ငန္းမကင္းၾကဘူးလို႔ ဆုိပါတယ္။

ထူးျခားခ်က္တစ္ခုကေတာ့ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းမွာ ဗဟိုခ်က္မလို႔ ယူဆၾကတဲ့ ေၾကးတုိင္ကို နမ့္စန္ၿမိဳ႕မွာ တည္ရွိေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွးယခင္က ေရႊဟသၤာ ငွက္ေတြ ရွိဖူးတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ ေက်ာက္လက္နက္မ်ား ထြက္ရွိရာ မုိင္းပန္နဲဲ႔ နယ္နိမိတ္ခ်င္း ဆက္စပ္ေနတဲ့အတြက္ ေရွးေဟာင္းသမုိင္းေၾကာင္းနဲ႔ အမ်ားႀကီး ဆက္စပ္ႏုိင္တယ္လို႔ ဘူမိေဗဒသမားေတြက သံုးသပ္ၾကပါတယ္။

တိန္းေခ်ာင္း သဘာ၀ရိပ္သာ ကေလးငယ္ ပညာေရးေက်ာင္းနဲ႔ ရတနာမာန္ေအာင္ ဘက ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေက်ာင္း ႏွစ္ေက်ာင္း ရွိပါတယ္။ ရတနာမာန္ေအာင္ ဘက ေက်ာင္းမွာ ကေလးငယ္ ၃၄၀ ေက်ာ္ရွိၿပီးေတာ့ ကေလးအိပ္ေဆာင္ မလံုေလာက္တဲ့အတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ေဖးကူပါ

ၿမိဳ႕အျပင္ဘက္မွာ ေတာင္းရမ္းစားေသာက္သူမ်ားနဲ႔ အနာႀကီးေရာဂါသည္မ်ား စုေ၀းေနတတ္တဲ့ ရြာတစ္ရြာလည္းတည္ရွိၿပီးေတာ့ ေန႔ခင္းပိုင္းေတြဆိုရင္ ၿမိဳ႕ထဲမွာ ရွာေဖြစားေသာက္တတ္ၾကတာကို ျမင္ေတြ႕ရပါတယ္။ ကေလးငယ္ေတြနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးေတြ ေတာင္းရမ္းေနတာ ျမင္ရတာ စိတ္မခ်မ္းေျမ့ ဖြယ္ ျမင္ကြင္းတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ခုိလမ္နဲ႔လည္း နီးတဲ့အတြက္ ေျမယာျပႆနာရပ္မ်ား အမ်ားဆံုး႐ႈပ္ေထြးေနၿပီးေတာ့ မၿပီးျပတ္ေသးတဲ့ ေျမယာမႈခင္းေတြ အမ်ားအျပားရွိေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ နမ့္စန္ၿမိဳ႕အတြင္းက ေက်းရြာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ လိုအပ္ေနတာကေတာ့ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးနဲ႔ လွ်ပ္စစ္မီးလိုအပ္ခ်က္ေတြ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေဒသေတြမွာ မီးႀကဳိးေတြ ျဖတ္သန္းသြားၿပီးေတာ့ မီးမရတဲ့ရြာေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ေတးေရးဆရာ စုိင္းခမ္းလိတ္ေရးၿပီး စုိင္းထီးဆုိင္ဆိုတဲ့ ‘ရန္ကုန္မွာသာတဲ့ လ’ သီခ်င္းထဲကလို ပ်ံသာပ်ံတယ္ မနားတယ္ဆိုတဲ့ စာသားအတုိင္းပါပဲ။ စာနာသင့္ပါတယ္။

Burmese online news မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

#MgShweOo
Ngaoh