ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲအတြက္ ဘာေတြလုပ္ဖို႔ လိုေသးလဲ

ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲအတြက္ ဘာေတြလုပ္ဖို႔ လိုေသးလဲ

အာဏာရွင္စနစ္ဆိုးကို အနွစ္ ၅၀ ေက်ာ္ ခါးစီးခံခဲ့ရတဲ့ ျမန္မာနုိ္င္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲေတြ စလုပ္ေနတာ ၈ ႏွစ္နီးပါးရွိလာပါျပီ။ သမၼတ-ဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္မွာ စတင္ခဲ့တဲ့၊  နုနယ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီကို   “ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ျပီ” ဆိုတဲ့ ေကြ်းေၾကာ္သံနဲ႔တက္လာတဲ့ NLD-အရပ္သားအစုိးရ လက္ထက္မွာ ပိုျပီးရွင္သန္အား ေကာင္းေအာင္ အရွိန္အဟုန္နဲ႔ က်ိဳးစားေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ NLD-အစုိးရသက္တမ္း ၃-နွစ္နီးပါး ကာလမွာ ခရီးမေပါက္တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရး၊ တိုးတက္မွဳနည္းတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ရခုိင္အေရးေၾကာင့္ျဖစ္လာတဲ့ နိုင္ငံတကာဖိအား၊ ပိုဆုိးလာတဲ့ သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ဆုတ္ယုတ္လာတဲ့ တုိင္းျပည္စီးပြားေရး အေျခအေနေတြေၾကာင့္၊ ဒီမိုကေရစီခရီးဟာ ေရွ႔မတိုးဘဲ တန္႔ေနတယ္လုိ႔  ေထာက္ျပသူေတြ ရွိလာပါတယ္။ ပညာရွင္ေတြေထာက္ျပသလို အေျပာင္ းအလဲေတြဟာ တစ္ကယ္ဘဲ ရပ္တန္႔ေနျပီလား၊ ဘာေတြက အတားအဆီးျဖစ္ေနသလဲ။ ဒီမုိကေရစီခရီး ေရွ႔ဆက္နုိင္ဖို႔အတြက္ ဘာေတြလုပ္ဖို႔ လိုေနလဲ။

ခရီးမေပါက္တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဆင္ေရး

နိုင္ငံေရးသုေတသီ ဦးမင္းဇင္ကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္က NLD-ရဲ့ ေၾကြးေၾကာ္သံတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး လမ္းေၾကာင္းဟာ အာဏာရျပီးတဲ့ေနာက္မွာ ေျပာင္းလဲသြား တယ္လုိ႔ ေထာက္ျပေဝဖန္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္ NLD-ရဲ့ စဥ္းစားခ်က္က “ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ ဆင္ ေရးကို ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ထားစရာမလိုဘူး။ ၂၀၀၈-ဖြဲ႔စည္းပံုဟာ ေျပာင္းကိုေျပာင္းရမယ္၊ အရပ္ သားအစုိးရ၊ တပ္မေတာ္၊ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြဝါ၀င္တဲ့ ၄-ပြင့္ဆုိင္ေဆြး ေနြးပြဲ ေတြကတစ္ဆင့္ ဒါမွမဟုတ္ လူထုဆႏၵသေဘာထားကို ေကာက္ယူျပီး လူထုဆႏၵကတစ္ဆင့္ ပုဒ္မ-၄၃၆ လိုဥပေဒေတြကို ျပင္ရမယ္လို႔ NLD-က စဥ္းစားခဲ့တယ္။ ေနာက္ပိုင္း အာဏာရျပီး ခ်ိန္မွာေတာ့ အဲဒီစဥ္းစားပံုကို လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ မေဖၚေတာ့ဘဲ ဦးသိန္းစိ္န္အစိုးရလက္ထက္ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအရင္ရေအာင္ယူ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရျပီးမွ အားလံုးသေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ ဖြဲ႔စည္း ပံုျပင္မယ္ဆုိတဲ့ လမ္းေၾကာင္းကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ NLD-ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေျပာင္းလဲ tေရြးခ်ယ္ခဲ့တယ္” လို႔ ဦးမင္းဇင္က ဆိုပါတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးခရီးတန္႔ေနတဲ့အခါမွာေတာ့ ျပည္သူလူထု ေမ်ာ္လင့္ထားတဲ့ ၂၀၀၈-ဖြဲ႔စည္းပံု ျပင္ဆင္ေရးဟာလည္းေရွ႔မဆက္နုိင္ဘဲ ခရီးမတြင္ျဖစ္ေနပါတယ္။

တိုးတက္မွဳေနွးတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး

NLD-အရပ္သားအစုိးရဟာ စတင္အာဏာယူတဲ့အခ်ိန္ကစျပီး တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြနဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိိဖို႔ကို ပထမဦးစားေပးအဆင့္ သတိၾကီးစြာထားေဆာင္ရြက္ေနေပမဲ့ အခု ၃-နွစ္နီးပါး ၾကာတဲ့အထိ တိုးတက္မွဳေနွးေကြး ေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့လက ေနျပည္ေတာ္မွာလုပ္ခဲ့တဲ့ အစုိးရနဲ႔  NCA လက္မွတ္ထုိး တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့ သီးသန္႔ထိပ္သီး ေဆြး ေႏြးပြဲမွာလည္း သိသာ ထင္ရွားတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ တစ္စံုတစ္ရာမရခဲ့ပါဘူး။  အဲဒီေဆြးေႏြးပြဲမွာ တပ္မေတာ္ဘက္က “ခြဲမထြက္ေရးနဲ႔ တစ္ခုတည္းေသာတပ္မေတာ္ကိစၥ” ကို ျပည္ေထာင္စုသေဘာတူစာခ်ဳပ္မွာ တားျမစ္ ခ်က္အျဖစ္၊ ထည့္သြင္းဖို႔  အဓိကထားေျပာၾကားခဲ့ျပီး၊ တုိင္းရင္းသားေတြဘက္ကေတာ့ အဲဒီ အခ်က္ ေတြကို ခ်က္ခ်င္းလက္မခံေသးဘဲ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ့လိုအပ္ခ်က္ေတြျဖစ္တဲ့  ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ာန္ းခြင့္နဲ႔ ျပည္နယ္ေတြရဲ့ ကိုယ္ပိုင္အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲေရးကိစၥေတြ၊ ျပည္ ေထာင္စုသေဘာတူစာခ်ဳပ္မွာ ခ်န္ လွပ္ခံထားရမွာကို  စိုးရိမ္ပူပန္ေနပါတယ္။ ၂၀၁၇ ေမလ ၂၁ ရာစု ပင္လံုအစည္းအေဝးကတည္ းကရွိခဲ့တဲ့ ဒီအျငင္းပြားမွဳဟာ အခုခ်ိန္ထိ ေျပလည္မွဳမရေသးဘဲ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြက္ ႀကီးမားတဲ့စိန္ေခၚမႈအျဖစ္ ဆက္လက္တည္ရွိေနဆဲပါဘဲ။ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ေဒၚေအာင္ဆန္ းစုၾကည္ ကေတာ့ ‘‘ခြဲမထြက္ေရးက အေရးႀကီးသလို၊  ခြဲမထြက္ခ်င္တဲ့ ခြဲထြက္စရာမလိုတဲ့ ျပည္ေထာင္စုႀကီးျဖစ္ လာေအာင္ အားလံုးလက္တြဲပူးေပါင္းၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔’’  မ်မ်တတ တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အေၾကာင္းျပလက္နက္ကိုင္ၿပီး ‘သူတစ္လူ ငါတစ္မင္း’၊ ‘နယ္တစ္နယ္  ဓားတစ္စင္း’ စနစ္တည္ေထာင္တာေတြလုပ္ရင္ နည္းလမ္းေပါင္းစံုသံုးၿပီး တားဆီးသြားရမယ္-ဆုိတဲ့ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ့ သတိေပးခ်က္အေပၚမွာလည္း အေပၚစီးဆန္တဲ့စကားအျဖစ္  တုိင္းရင္းသားေတြလက္က ခံစားခ်က္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တပ္မေတာ္နဲ႔ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြအၾကား အၾကီးမားဆံုးကြာဟခ်က္ေတြကို အခုနုိ၀င္ဘာလထဲမွာ ဆက္လက္ညွိဳနွိုင္းဖို႔ သေဘာတူခဲ့ၾကေပမဲ့ NCA-လက္မွတ္ထိုး အင္အားၾကီး လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔တစ္ခုျဖစ္တဲ့  KNU ဘက္က ျငိမး္ခ်မ္းေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေဆြးေနြးမွဳေတြကို ယာယီ ရပ္ဆုိင္းေၾကာင္း ေၾကျငာလုိက္ခ်ိန္မွာေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေမ်ာ္လင့္ခ်က္ဟာ လတ္တေလာမွာ ေမွးမွိန္ သြားခဲ့ပါတယ္။

ပိုဆိုးလာတဲ့ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္

သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္မွာ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒနဲ႔ တရားစြဲဆိုခံရမႈ ၁၁ မႈရွိၿပီး၊ လက္ရွိ NLD အစိုးရလက္ထက္မွာ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒ မျပင္ဆင္ရေသးခင္က တရားစြဲဆိုခံရမႈ ၈၇ မႈနဲ႔၊ ဥပေဒျပင္ဆင္ၿပီးမွ တရားစြဲဆိုခံ ရမႈ ၂၁ မႈ၊ စုစုေပါင္း ၁၀၈-မွဳရွိေၾကာင္း The Voice အဖြဲ႔က အခုနွစ္ မတ္လမွာ အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအမွဳေတြအျပင္ သတင္းမီဒီယာေလာကကို အုတ္ေအာ္ေသာင္းနင္းျဖစ္ေစခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္တိုင္းစာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ အစီရင္ခံစာပါ ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရအဖြဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြအေပၚ သတင္းေဆာင္းပါး ေရးသားမႈေၾကာင့္ Weekly Eleven ဂ်ာနယ္ အယ္ဒီ တာ သံုးဦးကို ႏိုင္ငံေတာ္အၾကည္ညိဳပ်က္ေစမႈနဲ႔ တရားစြဲမွဳ၊ ေထာင္ေခ်ာက္ဆင္ဖမ္းဆီးခဲ့တယ္လို႔ အမ်ားယံုၾကည္ထားတဲ့ ႐ိုက္တာသတင္းေထာက္ႏွစ္ဦးကို ႏုိင္ငံ ေတာ္လွ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္ အက္ဥပေဒနဲ႔့ ေထာင္ဒဏ္ခုနစ္ ႏွစ္ခ်မွတ္မွဳေတြေၾကာင့္၊ လက္ရွိ NLD-အစုိးရအေပၚ ျပည္တြင္းေရာ ျပည္ပမွာပါ ေဝဖန္သံေတြ ဆူဆူညံညံထြက္ေပၚခဲ့ပါတယ္။ သုေတသီတစ္ခ်ိဳ႔ကေတာ့ NLD-အစုိးရလက္ထက္မွာ သတင္းမီဒီယာအေမွာင္ေခတ္ ေရာက္ျပီလား-လို႔ေတာင္ ေမးခြန္းထုတ္တာေတြ ရွိလာပါတယ္။

ဆုတ္ယုတ္လာတဲ့ စီးပြားေရး

ေအာက္တုိဘာ ၄ ရက္ေန႔ထုတ္ ကမၻာ့ဘဏ္ရဲ့ အေရွ႕အာရွပစိဖိတ္ေဒသ စီးပြားေရးဖံြ႕ၿဖိဳး တုိးတက္မွုုဳ အစီရင္ခံစာက ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ ျပည္တြင္းထုတ္ကုန္ပမာဏ(ဂ်ီဒီပီ) ဟာ အခု ၂၀၁၈-ခုနွစ္မွာ ၀.၅ ရာခိုင္ႏႈန္း က်ဆင္းခဲ့တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ ကမၻာ့ဘဏ္ဟာ ျပီးခဲ့တဲ့ေမလ အစီရင္ခံစာမွာတုန္းက ျမန္မာနုိင္ငံရဲ့ စီးပြားေရးဟာ အခု ၂၀၁၈-ထဲမွာ  ၆.၇% တိုးတက္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့  ရခိုင္အေရး အက်ဳိးဆက္အပါအ၀င္ မြန္၊ တနသၤာရီ၊ ကရင္ႏွင့္ ပဲခူးအေရွ႕ျခမ္းေရႀကီးမႈ၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္း ျမင့္တက္မွဳ၊ ျပီးခဲ့တဲ့ၾသဂုတ္လကစျပီး မယံုၾကည္နုိင္ေလာက္ေအာင္ ေဒၚလာေစ်း၊ ေရႊေစ်းနဲ႔ ေလာင္စာ ဆီေစ်းျမင့္တက္မွဳ၊ ေနာက္ဆက္တြဲအက်ိဳးဆက္ ျမန္မာက်ပ္ေငြတန္ဖိုးက်ဆင္းျပီး အၾကီးအက်ယ္ ေငြေၾကးေဖာငး္ပြမွဳေတြေၾကာင့္ အခု ၅-လအၾကာမွာ ျမန္မာ့စီးပြားေရးတုိးတက္ရမဲ့အစား ၀.၅% က်ဆင္းသြားတာလုိ႔ ကမၻာ့ဘဏ္အစီရင္ခံစာက ဆုိပါတယ္။ အာရွဖံြ႕ၿဖိဳးေရးဘဏ္ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ့ ေငြၾကး ေဖာင္းပြမႈဟာ ၂၀၁၈ ထဲမွာ  ၆.၂ % ရွိတယ္လုိ႔  ခန္႔မွန္းထားပါတယ္။ အေမရိ ကန္နဲ႔ တရုတ္အၾကား ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲေၾကာင့္ အေမရိကန္ေဒၚလာတန္ဖိုး ပိုမိုခိုင္မာလာျခင္းနဲ႔ ဖံြ႕ၿဖိဳးဆဲတုိင္းျပည္အမ်ားစုရဲ့ ဘ႑ာေရးေစ်းကြက္ မတည္ၿငိမ္မႈေတြကလည္းျမန္မာ့စီးပြားေရးအေပၚ အတုိင္းအတာတစ္ခုအထိ သက္ေရာက္မွဳရွိခဲ့တယ္လို႔ အာရွဖံြ႕ၿဖိဳးေ ရးဘဏ္အစီရင္ခံစာက ဆိုပါတယ္။ ျပည္တြငး္စီးပြားေရးပညာရွင္ေတြကေတာ့ အစိုးရဘတ္ဂ်က္လိုေငြမ်ားလာျခင္း၊ ေငြေၾကးေဖာင္းပြျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းနည္းပါး ျခင္း၊ သြင္းကုန္ပစၥည္းမ်ားအေပၚ တင္းက်ပ္လာျခင္းတို႔ေၾကာင္ ့ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေထာက္ျပေဝဖန္ပါတယ္။ NLD ပါတီ ဗဟိုစီးပြားေရးေကာ္မတီဥကၠ႒ ဦးဟံသာျမင့္ကေတာ့ ကုန္ေဈးႏႈန္းျမင့္တက္မွဳဟာ  ယခင္ႏွစ္ေတြမွာ ၁၀% ေက်ာ္ရွိခဲ့ျပီး  လက္ရွိ NLD အစုိးရလက္ထက္မွာ  ၆ % ကေန  ၇ ရာခိုင္ႏႈန္းသာရွိတယ္လို႔ ျငင္းခ်က္ထုတ္ထားပါတယ္။

ဘာေတြလုပ္ဖို႔ လိုေသးလဲ

နုိင္ငံေရးသုေတသီ ဦးမင္းဇင္ကေတာ့ NLD-ရဲ့ အဓိကေရြးေကာက္ပြဲေၾကြးေက်ာ္သံတစ္ခုျဖစ္တဲ့  အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ နြယ္စရာမလိုဘဲ သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းၿပီး ျပင္လို႔ရတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္လို႔ ေထာက္ျပပါတယ္။ “ NLD သာျပင္ခ်င္တယ္ဆို ရင္ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ တပ္နဲ႔ညႇိႏႈိင္းၿပီး ျပင္ႏုိင္တာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။” လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။ နုိင္ငံေရးသုေတသီတစ္ခ်ိဳ႔ကလည္း NLD-အစုိးရဟာ ဘယ္အခ်ိန္ရမယ္မွန္းမသိတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္း ေရး ကို ေစာင့္ေနစရာမလုိဘဲ ဖြဲ႔့စညး္ပံုျပင္ဆင္ေရးကို ရတဲ့အေနအထားကေန ရသေလာက္ လုပ္သင့္တယ္လုိ႔ အၾကံေပးတာေတြ ရွိပါတယ္။ ခက္ခဲလွတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေတာ့ နုိင္ငံေ ရးသုေတသီ ဦးမင္းဇင္က အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလို ခ်က္ခ်င္းနဲ႔အျမန္လုပ္ေဆာင္ရမဲ့ကိစၥမ်ိဳးကို ခ်က္ခ်င္ း”ေသနတ္သံတိတ္၊ မီးခိုးတိတ္” လုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္ျပီး ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္  ေရးလို ကိစၥမ်ိဳးကိုေတာ့ “မွ်ေျခေတြကို ထိန္းညွိဳျပီး” အခ်ိန္ယူလုပ္ေဆာင္ရမယ္၊ NLD-အစုိးရမွန္းထားသလို သူ႔အစုိးရသက္တမ္း ၅-နွစ္အတြင္းမွာ ခ်က္ခ်င္းအျမန္လုပ္လုိ႔မရနိုင္ဘူးလို႔ အၾကံေပးထားပါတယ္။ စာေရးဆရာ ေက်ာ္၀င္းကေတာ့ “စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကေန  ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ကူးေျပာင္းရာမွာ အဆင့္ ၆-ဆင့္ သတ္မွတ္ထားျပီး ျမန္မာနုိင္ငံဟာ လက္ရွိအဆင့္-၄ ျဖစ္တဲ့  ဒီမိုကေရစီနည္းက်အစိုးရ တက္လာတဲ့ကာလကေန ေနာက္ဆံုးအဆင့္ေတြျဖစ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီတည္ေဆာက္ျခင္ းကာလနဲ႔ ဒီမို ကေရစီအျပည့္အ၀ရရွိတဲ့ ကာလေတြကို တက္လွန္းနုိင္ဖို႔ဆုိရင္ စီးပြားေရးတုိးတက္ဖို႔က အေရးၾကီးတဲ့ အဆံုးအျဖတ္ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို”႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ NLD-အစုိးရအေနနဲ႔ စီးပြားေရးတုိးတက္ဖို႔ကို ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဖြဲ႔စညး္ပံုျပင္ဆင္ေရးကိစၥေတြနဲ႔တန္းတူ ပထမဦးစားေပးအဆင့္မ်ိဳးနဲ႔ တစ္ျပိဳင္ထဲ ေဆာင္ရြက္ဖို႔လိုတယ္လို႔ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာဘဲ ဒီမုိကေရစီနိုင္ငံတစ္ခုရဲ့ စံတန္ဖိုးျဖစ္တဲ့ သတင္းမီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကိုလည္း NLD-အစုိးရအေနနဲ႔ ပစ္ပယ္ထားလို႔မရေၾကာင္း နုိင္ငံေရးသုေတသီေတြနဲ႔ သတင္းစာပညာရွင္ေတြက အၾကံျပဳတုိက္တြန္းထားပါတယ္။ 

ေအးေအးမြန္

#DVB #DEBATE #DEMOCRACY #TRANSATION